Vücudun normal fonksiyonlarını sürdürebilmesi için pek çok farklı vitamine ihtiyacı var. Bu vitaminlerden biri de D vitamini. D vitamini denildiğinde ise akla ilk gelen seçenek tabii ki Güneş oluyor. Çünkü güneş ışınları, vücudun D vitamini ihtiyacını karşılamak için en büyük kaynak. Ancak “O kadar güneşe maruz kaldım, ama D vitamini eksikliğim var.” söylemi de günümüzde oldukça yaygın. Durum böyle olunca da “D vitaminini sadece güneş ışınlarından karşılamak ne kadar yeterli?” sorusunun D vitamini hakkında en çok merak konulardan biri haline gelmesi kaçınılmaz.
O halde gelin, bu konuyu aydınlatmak için sağlık açısından önemini, D vitamini kaynaklarını ve Güneş’ten D vitamini almak için dikkat edilmesi gerekenleri incelemeye başlayalım.
D Vitamini Nedir?
Sağlık açısından önemli bir yere sahip olan D vitamini, yağda çözünen bir vitamin türü. Bu vitaminin özelliği ise kalsiyum ve fosforun normal emilimine katkıda bulunarak kan kalsiyum konsantrasyonunun korunmasına yardımcı olmak. Ancak vücuda sağladığı tek katkı bu değil. Çünkü D vitamini sağladığı bu katkı ile vücuda farklı açılardan pek çok fayda sunuyor. D vitaminin tüm faydalarını şu şekilde sıralamak mümkün:
- Kemiklerin korunmasına katkıda bulunur.
- Dişlerin korunmasına yardımcı olur.
- Vücudun kas fonksiyonunun korunmasına destek olur.
- Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunu destekleyici bir yapı sunar.
- Hücre bölünmesinde görev alır.
Vücuda sağladığı tüm katkılarından da anlaşıldığı gibi D vitamini; bağışıklık sistemi, kemik, diş ve kas sağlığı açısından önemli bir yere sahip. Yani genel olarak vücudun normal işleyişini sürdürmesinin yolu, vücuda ihtiyacı olan D vitaminini sağlamaktan geçiyor. Bu nedenle vücudun ihtiyacı olan D vitaminini karşılamak ve D vitamini eksikliğine karşı önlem almak oldukça önemli.
D Vitamini Nasıl Alınır?
D vitamini, aslında farklı kaynaklardan alınabilir. Ancak D vitamini için temel kaynak tabii ki Güneş. Çünkü güneş ışınları sayesinde vücut kendi kendine D vitamini üretebilir. “Peki, nasıl?” diyorsanız hemen açıklayalım. Vücudun güneş ışığı ile teması sonrası kolesterol kullanılarak D vitamini üretimi gerçekleştirilir. Bu nedenle de D vitaminin ana kaynağı Güneş olarak görülür.
Tabii ki bunun yanı sıra farklı besinlerden de D vitamini almak mümkün. Yağlı balıklar, yumurta sarısı, kırmızı et ve süt gibi hayvansal gıdalardan D vitamini alınabilir. Tabii D vitamini kaynağı olarak görülen bu besinler, ancak çok sık bir şekilde tüketilirse vücudun ihtiyacı olan D vitamini karşılanabilir. Bunun için de vücudumuzdaki D vitamininin büyük bir kısmı besinlerden öte güneş ışığı ile ciltte üretimden gelir diyebiliriz.
Güneşten D Vitamini Almak İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Güneş ışınları, vücuda pek çok katkısı olan D vitamininin kaynağı olsa da güneş ışınlarından maksimum verim alabilmek ve vücudun D vitamini üretimini desteklemek açısından dikkat edilmesi gerekenler bulunuyor. Yani “Güneşe her çıktığınızda vücudunuz aslında D vitamini üretiyor.” diyemeyiz. Bu nedenle de “Aslında sürekli dışardayım ve güneş ışınlarına maruz kalıyorum. Neden D vitaminim eksik?” diyorsanız bunun nedeni, vücudun D vitamini üretimini gerçekleştirebilmesi için dikkat edilmesi gerekenlerde gizli. “Peki, nelere dikkat etmeliyim?” diyorsanız bu unsurları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Gün içerisinde öğle vakitleri, güneş en yüksek noktada bulunur. Bu nedenle D vitamini üretimini destekleyen UV ışınları en yoğun şekilde alınabilir. Bu da vücudun yeterli D vitamini elde edebilmesi için güneşte daha az zamana ihtiyacınız olduğu anlamına gelir. Ancak unutmayın ki öğle saatlerindeki yoğun güneş ışınları, cildinize zarar verebilir. Bu nedenle koruma sağlamadan güneşe çıkmamanızda fayda var.
- Yukarıda da belirttiğimiz gibi güneş ışınlarının cilt ile temasından sonra vücutta D vitamini üretiminin gerçekleşmesi için kolesterole ihtiyaç duyulur. Eğer kolesterol seviyeniz normalin altında ise bu durum, D vitamini üretiminin daha güç olmasına sebep olabilir.
- Güneşten D vitamini almayı etkileyen bir diğer durum da ten rengi. Çünkü yapılan bir araştırmaya göre açık tenden koyu tene doğru gidildikçe D vitamini üretiminin azaldığı ortaya çıkmış. Bunun sebebi ise koyu tenin açık tene göre daha yüksek melanin seviyesine sahip olması. Yüksek melanin seviyesi, güneşin yaydığı UV ışınlarına koruma sağladığından koyu tene sahip kişilerin D vitamini üretimini desteklemesi için daha fazla güneş ışınlarına maruz kalması gerekir.
- Mevsim koşulları, güneşli gün sayısını etkilediği için vücudun D vitamini üretimine etki eder. Bu nedenle güneş ışınlarına daha az maruz kalınan kış aylarında D vitamini eksikliği yaşanmaması için daha dikkatli olmak gerekir.
- Güneş ışınları, D vitamini üretimine katkı sağlasa da uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmanın olumsuz etkileri de mevcut. Cildi bu olumsuz etkilerden korumanın yolu da güneş kremlerinden geçiyor. Böyle bir durumda da “Güneş kremi D vitamini üretimini engelliyor mu?” sorusu, Güneş’ten D vitamini almak ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri haline geliyor. Ancak düzenli güneş kremi kullanan ve kullanmayan iki grubun D vitamini seviyelerinin karşılaştırıldığı bir araştırmada güneş kremi kullananlarda D vitamini eksikliği görülmemiş. Tabii ki bu durum, kremin koruma faktörüne ve kullanılan miktara göre değişebilir. Bu nedenle hem cildiniz hem de D vitamini üretimi için güneş kremi seçimlerinizde uzman görüşü almanızda fayda var.
Tüm bu unsurlardan da anlaşıldığı gibi ten rengi, güneş kremi kullanımı, güneşe çıkılan saatler, mevsim şartları gibi pek çok konu, vücudun güneş ışınlarından yeterli miktarda D vitamini alabilmesi için oldukça etkili. Bu nedenle “Güneş ışınları D vitamini için yeterli mi?” sorusunun cevabı da tüm bu unsurlara bağlı diyebiliriz. Ayrıca unutmayın ki D vitamini, vücutta depolanarak uzun süre saklanabilir. D vitamini seviyenizi öğrenmek için ise doktorunuza danışabilirsiniz.
Kısacası Güneş’ten D vitamini için yararlanmak mümkün. Ancak bu fırsatı değerlendirirken Güneş’in zararlı etkilerinden kendinizi korumanız, cildinizde farklı sorunların ortaya çıkmaması için oldukça önemli. Güneş yanıkları ve buna bağlı olarak ortaya çıkan soyulmalar ise yaz aylarında sıkça karşılaşılan bir problem. “Peki, bu problemi önlemek mümkün mü?” diyorsanız bu sorunun cevabını öğrenmek için “Güneş Yanığından Oluşan Soyulmalar Nasıl Önlenir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta