İş ve özel yaşam dengesini sağlamak, herkes için kolay olmayabilir. Bu dengeyi sağlayamamak ise kişide; mutsuzluk, huzursuzluk, stres veya başka sağlık sorunları ortaya çıkarabilir. Ancak ne kadar çetrefilli bir süreç olsa da doğru planlama ve pratiklerle iş ve yaşam dengesini sağlamak mümkün.
O halde gelin, “İş ve özel yaşam dengesi nasıl kurulur?” sorusunu birlikte cevaplayalım. Dilerseniz öncesinde iş ve yaşam dengesinin tam olarak ne demek olduğuna yakından bakalım.
İş ve Özel Yaşam Dengesi Nedir?
İş ve yaşam dengesi, kişinin kariyerinde ve özel hayatında gerçekleştirmek istediği her türlü etkinliğe orantılı bir şekilde zaman ayırması durumudur. Yani sadece kariyer odaklı yaşamı olan biri, iş ve yaşam dengesini sağlamamış olur. Peki ama bu dengeyi oluşturmak neden önemli?
İş ve Özel Yaşam Dengesi Neden Önemlidir?
İyi bir iş – özel yaşam dengesine sahip olmak, kişiye çok sayıda fayda sağladığı için önemlidir. Dengeli iş ve özel yaşamın yararlarından bazıları şunlardır:
- Ruh sağlığınızı destekler: İşiniz ve özel yaşamınız arasında iyi bir dengeye sahip olmak; stres, tükenmişlik ve diğer sağlık problemlerini yaşama ihtimalinizi azaltır.
- Üretkenliğinizi artırır: Zamanınızı ve enerjinizi etkin bir şekilde yönetebildiğinizde işinizde daha üretken olabilir ve işlerinizi daha verimli yapabilirsiniz.
- Daha iyi ilişkiler kurmanızı sağlar: Dengeli bir iş hayatınızın olması sizi mental olarak rahatlatacağı için başkalarına ayırdığınız zamanın kalitesi de artar. Böylece aileniz ve arkadaşlarınızla daha sağlıklı ilişkiler kurarsınız.
- Daha iyi zaman yönetimi yaparsınız: İş ve özel yaşam arasında iyi bir dengeye sahip olduğunuzda zamanınızı daha etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Böylece hedeflerinize ulaşmanız da kolaylaşır.
Kısaca iş-yaşam dengesi, iş konsantrasyonunuzu ve başarınızı artırıken özel yaşamınızdaki ilişkilerinizi de kuvvetlendirir, geçirdiğiniz zamanın kalitesini artırır. Bu nedenle sağlıklı ve tatmin edici bir yaşam tarzı sürdürmek için önemlidir.
İş ve Özel Yaşam Dengesi Nasıl Sağlanır?
Dengeli bir iş ve özel yaşam için ise size yardımcı olacak ve ilham verecek birkaç ipucu verebiliriz. Bu ipuçlarını şu şekilde sıralayalım:
1. Net Sınırlar Koyun
İş-yaşam dengenizi iyileştirmek için yapabileceklerinizden biri, işiniz ile kişisel zamanınız arasında keskin sınırlar çizmektir. Aksi hâlde ofisten ayrıldığınızda ertesi gün yapmanız gerekenleri düşünmek ve akşam eve gittiğinizde e-postaları yanıtlamak, iş ve özel hayat arasındaki sınırı ortadan kaldırır. Bu da işteki veriminizi düşürebilir ve dolayısıyla özel hayatınızı olumsuz şekilde etkiler.
Özel hayatınız ve iş hayatınız arasındaki sınırı korumak için kullanacağınız telefonu ve bilgisayarı ayrı tutmayı deneyebilirsiniz. Alternatif olarak işte kullandığınız e-posta adreslerini veya tarayıcıları özel hayatınızda kullanmamak da bir seçenek.
2. İşlerinizi Önceliklendirin
Yapmanız gereken işleri, bir kenara not alın ve önceliklendirin. Böylece hem yapacağınız işleri unutmazsınız hem de önemli olan işi hallettikten sonra geriye kalanlar için stresiniz azalır. Bu da diğer işlerinizi yaparken üreticiliğinizi artırır. Bu yaklaşım, aynı zamanda o gün için elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı düşünmenize ve o gün işten rahat bir şekilde ayrılmanıza olanak tanır.
3. İşvereniniz ile Açık İletişim Kurun
Dürüst olmak her zaman önemlidir. Verimli çalışmanıza, işinizi ilgiyle yapmanıza rağmen sorumluluklarınızı yerine getiremiyorsanız işvereninizle bu durumu paylaşabilirsiniz. Böylece iş yükünüzü yönetmenize yardımcı olabilir ve size esnek çalışma düzenlemeleri veya başka çözümler sunabilir.
4. Ailenize ve Arkadaşlarınıza Zaman Ayırın
Sevdiklerinizle zaman geçirmek, sağlıklı iş-yaşam dengesi oluşturmanın önemli bir parçasıdır. Çünkü sevdiklerinizle birlikte kaliteli zaman geçirmeniz, sizi ruhsal açıdan rahatlatır ve işinizi yapmanız için size motivasyon ve enerji verir. Bu da işinizi daha verimli yapmanıza ve üretkenliğinizi artırmanıza yardımcı olur.
5. Yalnız Kalmaktan Korkmayın
Yalnız kalmaya ihtiyaç duyabilirsiniz. İşteki yorgunluğunuzu atmak için kalabalık etkinliklere katılmak, sosyalleşmek veya gezi rotaları düzenleyerek seyahate çıkmak her zaman iyi bir fikir olmayabilir. Bazen kafanızı dinlemeye de ihtiyacınız olabilir. Böyle zamanlarda yalnız kalmaktan korkmayın ve kendinizle kaliteli vakit geçirin.
Film izleyebilir, müzik dinleyebilir veya fitness, mindfulness gibi size iyi gelecek fiziksel ve zihinsel etkinlikler yapabilirsiniz. Mindfulness hakkında bilgi almak isterseniz de “Mi̇ndfulness Nedi̇r? Mi̇ndfulness Hakkında Bi̇lmeni̇z Gerekenler” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
6. Hobilerinize Zaman Ayırın
İş dışında hobilerinizin ve ilgi alanlarınızın olması, sağlıklı bir iş-yaşam dengesini korumanızda büyük rol oynar. Tabii henüz sizi mutlu eden bir hobiniz olmayabilir. Bu gayet normal. Merak etmeyin, “Hobi̇ Edi̇nmeni̇n Faydaları ve Edi̇nebi̇leceği̇ni̇z 4 Hobi̇ Öneri̇si̇” başlıklı yazımızı okuyarak hobi edinme noktasında ilham verici ipuçlarını öğrenebilir ve sizin için uygun olan hobiyi seçebilirsiniz.
7. Günlük Programınıza Fiziksel Aktiviteyi Dahil Edin
Düzenli egzersiz yapmanın hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için birçok faydası bulunur. Egzersiz yapmak; ruh sağlığını iyileştirmeye yardımcıdır, uykunuzu ve beslenmenizi düzene sokar, kilonuzu dengeler. Bunların yanı sıra iş ve yaşam dengesini oluşturmanıza destek olur. Yüzmek, bisiklete binmek, yürüyüş yapmak, dans etmek, fitness ile ilgilenmek bu egzersizlerden bazıları.
Ayrıca fitness’ın ne olduğu ve faydalarının neler olduğu hakkında bilgi edinmek isterseniz de ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.
Bonus: Sevdiğiniz İşi Yapın
İşinizi sevmediğiniz sürece iş ve yaşam dengesi oluşturmanız her zamankinden daha zor olabilir. Çünkü sevdiğiniz bir işte çalışmak, motivasyonunuzu ve beraberinde üretkenliğinizi artırır. İşinizden tatmin olmanız da mental açıdan iyi gelir.
Bu noktada doğru meslek seçiminin, iş ve yaşam dengesinde önemli bir yeri olduğunu söylemek mümkün. Dilerseniz doğru meslek seçimini nasıl yapabileceğiniz hakkında ipuçlarını sizinle paylaştığımız ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.
İş ve yaşam dengesini kurmanız, huzurlu ve mutlu yaşayabilmeniz için oldukça gerekli. Tabi dengeyi oluşturmanın bir süreç olduğunu ve aniden başarmanın mümkün olmadığını unutmamalısınız.