Sizce başarılı olduğunuzun yegane göstergesi ödül almak mıdır? Bu soruya tamamen farklı sebepler sunarak “Evet” ya da “Hayır” cevapları verilebilir. Evet, ödül almak motivasyonu artırıcı bir unsur fakat herhangi bir ödüle “layık görülmemek” de kişilerin başarısız olduğu anlamına gelmiyor. Bunu kanıtlamak üzere, bu yazımızda “ödüle layık görülmeyen” ancak oldukça başarılı isimleri sıralayacağız.
Nobel Ödülleri; İsveçli kimyager, mühendis ve aynı zamanda dinamiti icat eden kişi olan Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine verilmeye başlanmış. İlk olarak 1901 yılında verilen bu ödüller; fizik, kimya, fizyoloji, edebiyat, tıp, barış ve ekonomi alanlarında başarı sağlamış kişiler ve kurumlara veriliyor.
Tüm dünya ülkelerinden önemli isimlerin aday gösterildiği Nobel Ödülleri’nde iki Türk ödül aldı. 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü alan Orhan Pamuk ve 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü alan Aziz Sancar, aldıkları ödül sayesinde dünyaya isimlerini bir kez daha duyurdular. Fakat bu önemli isimlerin yanı sıra aday olan, ama ne yazık ki ödül alamayan Türk isimler de mevcut. Haydi, gelin onlara ve başarılı olsa da Nobel Ödülü alamayan diğer isimlere bakalım.
Yaşar Kemal, Leyla Erbil, İlhan Berk
Anadolu’daki yaşamı gerçekçi ve büyüleyici bir dille aktaran, birbirinden değerli onlarca eser veren ve “İnce Memed” eseri yirmiden fazla dile çevrilen Yaşar Kemal, birkaç kez Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterildi. Fakat bu adaylıkları sonucunda ödüle ulaşamadı. Fakat bu durum yine de onun efsanevi bir yazar olduğu gerçeğini kesinlikle değiştirmiyor!
Türk Edebiyatı’nın önemli kadın yazarlarından biri olan Leyla Erbil de Nobel Ödülleri’ne aday gösterilen ilk kadın Türk yazar olmasına rağmen ödül alamadı.
2008 yılında hayata gözlerini yuman şair İlhan Berk de Nobel adaylıkları bulunan fakat diğer edebiyatçılarımız gibi ödül alamayan başarılı isimlerden.
George Orwell
Zamansız ve güçlü öngörüleriyle neredeyse zamanda yolculuk yaptığına inandığımız, 1984 ve Hayvan Çiftliği distopik romanları sayesinde tanıdığımız George Orwell da Nobel Ödülü alamayan yazarlar arasında. Çoğu eleştirmene göre bunun nedenlerinden biri Orwell’ın 46 yıllık kısa ömrü ve 1984’ün, hayatının son dönemlerinde basılmış olması olsa da diğer yandan ünlü yazarın vefat ettiği 1950 yılına kadar önemli pek çok kitabı basılmıştı.
Lev Tolstoy
Romanlar, öyküler, masallar, denemeler, mektuplar… 1910 yılında vefat eden ve öldüğünde 82 yaşında olan Rus Edebiyatı’nın ünlü ismi Tolstoy, verdiği onlarca önemli esere rağmen Nobel Edebiyat Ödülü alamayan edebiyatçılardan biri oldu.
Stephen Hawking
Einstein’dan sonra en parlak fizik profesörlerinden biri olarak kabul edilen Hawking’in Nobel Fizik Ödülü’nü aldığını düşünüyorsanız üzgünüz ama yanılıyorsunuz. “Zamanın Kısa Tarihi” ve “Büyük Sorulara Kısa Yanıtlar” kitaplarıyla da bilime meraklı pek çok insanın bilgilenmesini sağlayan popüler bilim insanı Stephen Hawking, Nobel Ödülü alamayan isimlerden biri.
Mahatma Gandhi
Tarihin önemli isimlerinden biri ve modern Hindistan’ın kurucusu olan Gandhi, dönüşümde şiddetsizliğin önemli olduğunu kabul eden bir görüşü benimsiyordu. Sadece Hint halkını değil, özgürlük ve vatandaşlık hakları gibi konularda yeryüzündeki tüm coğrafyalarda pek çok insanı etkileyen görüşleri ve yazdığı eserler sayesinde de yol gösterici bir konuma sahiptir. Buna rağmen Gandhi, üç kez aday gösterilse bile Nobel Ödülü’nün sahibi olamamış önemli isimlerden biri. Fakat bu durum, Gandhi’nin görüşleri sayesinde bir ülkenin kaderinin değiştiği gerçeğini değiştirmiyor.
Ken Saro-Wiva
Ken Saro-Wiva, Nijeryalı bir çevre aktivisti ve yazar. Onun tarih sayfalarında yer almasını sağlayan olay ise Nijerya’da yapılan petrol arama ve çıkarma faaliyetlerinden dolayı çevrenin kirletilmesine karşı başlattığı şiddetsiz kampanya. Bu kampanya sürecinde tutuklanıp idam edilen Ken Saro-Wiva, pek çok insana göre Nobel Barış Ödülü’nü hak edip alamayan isimlerden biri.
Corazon Aquino
Diktatörlüğe karşı çıkan ve bu doğrultuda yaptığı çalışmalarının ardından Filipinler’in ilk kadın başkanı olan Corazon Aquino, 1986 yılında Nobel Barış Ödülü’ne aday olmasına rağmen ödülü kazanamayan siyasetçilerden biri. Time Dergisi tarafından “Yılın İnsanı” seçilen Corazon Aquino, Nobel Ödülü alamasa da ismini tarih sayfalarına yazdırarak ve hedefini gerçekleştirerek başarının ödüllendirilmesinin aslında çok da önemli olmadığını gösteriyor.