Hafta sonu dinlenip keyifli vakit geçirdikten sonra pazar akşamı siz de “Yarın iş var.” stresi yaşıyor musunuz? Hatta yaşadığınız bu stres, pazartesi sabahı da devam edip işe gitmeme isteği yaratıyor mu? Cevabınız “Evet” ise merak etmeyin bu konuda yalnız değilsiniz. Bu kaygı hali, aslında çalışan kişilerin pek çoğunda görülen ve pazartesi sendromu olarak adlandırılan bir durum.
Yeni bir iş haftasına başlarken depoladığınız enerjinin belki de bir anda sönüp gitmesine neden olabilen pazartesi sendromunu yönetmek ise bizim elimizde. Bunun için de adını sıkça duyduğumuz bu sendromun tam olarak ne olduğunu ve kaygı yaratan nedenleri iyi kavramak oldukça önemli.
O halde gelin, pazartesi sendromu tam olarak nedir, neden olur ve başa çıkma yöntemleri nelerdir, incelemeye başlayalım.
Pazartesi Sendromu Nedir?
Pazartesi sendromu terimi, genellikle iş haftasının başında ortaya çıkan olumsuz duyguları ve isteksizliği ifade etmek için kullanılır. Her ne kadar pazartesi sendromu tıbbi olarak tanımlanan bir rahatsızlık olmasa da birçok kişi, yeni bir iş haftasına başlarken bu duyguları deneyimlediği için sıkça karşılaşılan bir durum. Özellikle de haftanın 5 günü çalışan ve 2 gün tatil yapan kişilerde bu sendromu daha yaygın görmek mümkün.
Tüm bunlara göre pazartesi sendromunu, iş haftasına başlamaya yönelik bir isteksizlik veya huzursuzluk hissi olarak tanımlayabiliriz. Bu isteksizliğin temelinde ise hafta sonunun bitmesini istememe, iş konusunda heyecan eksikliği ya da yaklaşan iş yükünü düşünerek endişelenme gibi duygular yer alabilir.
Pazartesi Sendromu Neden Olur?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi pek çok faktör, pazartesi sendromunun oluşmasına neden olabilir. Ayrıca pazartesi yaşanılan bu isteksizliğin nedenleri kişiden kişiye değişebilir. Ancak genel olarak pazartesi sendromunun nedenlerini şu 4 başlık altında değerlendirmek mümkün:
1. Düzen Değişikliği
Tatilin rahatlığından iş temposuna geçememek aslında pazartesi sendromunu oluşturan temel nedenlerden biri. Çünkü hafta sonu genellikle hepimiz için dinlenme, eğlenme ve sosyalleşme zamanı. Hafta içi ise yerine getirilmesi gereken iş sorumlulukları ile dolu. Bu iki farklı düzen arasında geçiş yaparken de hem vücudun hem de zihnin adaptasyon sorunu yaşaması oldukça doğal.
Örneğin hafta sonu işe gitme sorumluluğu olmadığı için daha geç kalkma eğiliminde olabilirsiniz. Uyku düzenindeki bu değişiklik ise pazartesi günü daha zor uyanmanıza ve gün boyu yorgun hissetmenize sebep olabilir.
2. Yapılan İşten veya İş Yerinden Memnun Olmama
İşinizden veya iş yerinizden memnun değilseniz pazartesi sendromu yaşamanız mümkün. Çünkü işinizden memnun olmamanız ve yaptığınız işleri anlamsız bulmanız halinde bu durum motivasyonunuzu düşürebilir. İşe karşı motivasyonunuzun düşmesi yeni haftaya başlamayı daha zor hale getirebilir.
3. İş Yoğunluğu ve Birikmiş İşler
Yoğun bir iş temposuna giriş yapacağınızı bilmek tabii ki stres yaratabilecek bir durum. Aynı zamanda bu yoğun tempoya birikmiş işler de eklendiğinde daha stresli bir durum ortaya çıkabilir. Tekrar bu yoğun tempoya girme ve birikmiş işleri çözme düşüncesi de pazartesi sendromunu tetikleyebilir.
4. Yetersiz Dinlenme
Tabii ki hafta sonu planını farklı aktiviteler ile değerlendirebilirsiniz. Ancak bu tatil süresince dinlenmenize de zaman ayırmazsanız bu durum, pazartesi günü çalışma haftasına daha yorgun başlamanıza neden olabilir. Bu yorgunluk performansınızı etkileyeceği için de çalışmak daha stresli hale gelebilir.
Pazartesi Sendromu ile Baş Etmek İçin 5 Tüyo
Pazartesi sendromu, ruh halinizi ve iş performansınızı etkileyebilir. Hatta uzun süre devam eden bu isteksizlik hali, kişilerde kronik strese dönüşerek daha farklı psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
“Peki, ne yapmam gerekli?” diyorsanız merak etmeyin, dikkat etmeniz gereken birkaç unsur ile haftanın ilk gününü daha pozitif karşılamak ve bu sendromla baş etmek mümkün. Pazartesi sendromu ile baş etmek için dikkat etmeniz gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Pazar Günü Daha Sakin Aktiviteler Yapın
Pazartesi sendromunu önlemenin en iyi yollarından biri, pazar gününü daha sakin aktiviteler ile geçirerek hem biraz rahatlamak hem de pazartesiye kendinizi hazırlamaktır. Pazar günleri temiz hava almak için kısa bir yürüyüşe çıkabilir ve sevdiklerinizle beraber keyifli bir kahvaltı yapabilirsiniz. Unutmayın ki pazar gününüzü tamamen boş geçirmek yerine hem ruhunuzu dinlendirecek hem de size enerji verecek aktivitelerle değerlendirmek pazartesi gününe daha motive bir şekilde başlamanızı sağlayabilir.
2. Uyku Düzeninize Dikkat Edin
Hafta sonları geç yatmak veya geç kalkmak, hafta içi iş saatlerine göre ayarladığınız uyku düzeninizi etkileyebilir. Bu nedenle cuma ve cumartesi günü bu düzen biraz değişmiş olsa bile pazar gecesi daha erken yatmaya özen gösterin. Böylece pazartesi sabahına daha dinç ve uykunuzu almış bir şekilde başlayabilirsiniz.
3. Güne Motive Edici Bir Sabah Rutini Ekleyin
Pazartesi sabahına pozitif bir başlangıç yapmak için size iyi gelen bir sabah rutini oluşturun. Sevdiğiniz bir müziği dinlemek, kısa bir meditasyon yapmak veya besleyici bir kahvaltı hazırlamak, sabahınızı daha keyifli hale getirebilir. Böylece güne daha yüksek bir enerji ile başlamış olursunuz.
4. Pazartesi Günü İçin Küçük ve Eğlenceli Hedefler Belirleyin
Pazartesi gününe küçük, ulaşılması kolay ve sizi mutlu edecek hedefler koyarak başlayabilirsiniz. İlk iş gününün mental olarak zorlu geçmemesi için daha az toplantı ve daha az görevin olduğu bir planlama yapabilirsiniz.
Ayrıca daha motive edici aktiviteler ile haftanın ilk iş gününü daha keyifli hale getirebilirsiniz. Örneğin işten sonra arkadaşlarınızla bir yerlere gitmek, öğle arasında kısa bir yürüyüşe çıkmak veya öğle yemeğinde sevdiğiniz bir yemeği yemek gibi aktiviteler, haftaya daha hevesli başlamanıza yardımcı olabilir.
5. Pazartesiye Pazar Akşamından Hazırlanın
Telaşlı bir şekilde işe yetişmeye çalışmak da pazartesi sendromunu tetikleyerek stres seviyenizi artırabilir. Bu nedenle pazartesi sabahı aceleyle hazırlanmamak için çantanızı, giysilerinizi veya yapılacak işlerinizi pazar akşamından düzenleyebilirsiniz. Bu hazırlık sayesinde pazartesi sabahına daha sakin ve rahat bir başlangıç yapabilirsiniz. Hatta bu hazırlığı, sadece pazartesi günleri için değil, her iş günü için yaparak sabahları daha sakin bir şekilde güne başlayabilirsiniz.
Bu küçük tüyoları uygulayarak pazartesi sendromunun etkisini hafifletebilir ve yeni haftaya daha motive bir şekilde başlayabilirsiniz. Unutmayın ki bu durumun uzun süre devam etmesi, zaman içerisinde sadece bir gününüzü değil, tüm çalışma günlerinizi etkileyecek bir ruh haline bürünmenize sebep olabilir. Bu da duygusal olarak tükenmenize zemin hazırlar. “Peki, böyle bir durumla nasıl baş edeceğim?” diyorsanız tükenmişlik sendromu hakkında detaylı bilgi almak için “Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu” yazımızı okuyabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta