Günlük hayatımızda belki de nakitten çok kredi ve banka kartı ile alışveriş yapıyoruz. POS cihazları ya da online ödeme sistemleri ile ödemeleri gerçekleştiriyoruz. “Peki, tüm bu işlemleri bankalar nasıl kontrol ediyor ve güvenlik nasıl sağlanıyor?” diye merak ediyorsanız bunun cevabı, bankacılık hizmetlerinde karşımıza çıkan provizyon teriminden geçiyor.
O halde gelin, “Provizyon ne demek?” incelemeye başlayalım.
Provizyondaki İşlem Ne Demek?
Fransızcadan dilimize geçen bir kelime olan provizyonu “ön onay” olarak tanımlayabiliriz. Bu tanıma göre banka ve kredi kartları ile yapılan ödemelerde bankaların ödemeyi kontrol edip onaylaması sürecindeki işleme de provizyon işlem demek mümkün.
Örneğin kartınızla 500 TL’lik bir alışveriş yaptınız. Satın alma işlemini onaylamadan önce bakiyeniz de 5.500 TL olsun. Alışverişten hemen sonra bakiyeniz 5.000 TL olarak görünür, ama 500 TL’lik alışverişiniz harcama olarak görünmez. Çünkü bu işlem, ön onay sürecinde yani provizyon işlemidir. Banka onayı verildikten sonra bekleyen provizyon, hesap özetine harcama olarak yansır.
Açık provizyon ya da bekleyen provizyon olarak adlandırılan bu işlemlerde bankalara kart ve harcama bilgileri ulaştıktan sonra banka, bilgileri kontrol eder ve bir sorun olmaması halinde bu ödeme işlemini onaylar. Provizyon işlemin onaylanması ise yaklaşık 1-2 gün sürer.
Ödeme Sistemlerinde Neden Provizyon Uygulanır?
Provizyon uygulaması aslında kredi kartı ile yapılan ödemelerde güvenliği sağlama amaçlı yapılan bir işlemdir. Çünkü provizyonda bekleyen işlemlerin harcama olarak kabul edilmesi için öncelikle banka tarafından kart bilgilerinin doğrulanması şarttır. Kart bilgileri yanlış girilir ya da kullanıcı bilgileri ile kart bilgileri uyuşmazsa işlem tabii ki onaylanmaz.
Provizyon işlem sayesinde ödemeler, harcama olarak ekstreye yansımadan önce kontrol edilebilir. Böylelikle kayıp veya çalıntı kart durumunda tarafınızca yapılmayan işlemleri kolaylıkla tespit edebilirsiniz.
Bu sistem ile kart kullanıcılarının güvenlikleri sağlandığı gibi satıcıların da mağdur edilmesinin önüne geçilir. Çünkü provizyon süreci ile kullanıcıların limit bilgileri kontrol edilir ve ödeme yapılamayacağı durumda işlem iptal edilir. Kısacası provizyon, günümüzde kullanılan gelişmiş ödeme sistemlerinde hem hızlı bir şekilde işlem yapılmasını sağlayan hem de alıcı, satıcı ve bankalar için ekstra güvenlik sunan bir sistemdir.
Provizyon İşlemler İptal Edilebilir mi?
Diyelim ki hesabınızı kontrol ettiniz ve tarafınızca yapılmayan bir harcamaya denk geldiniz. Böyle bir durumda bu harcama, provizyonda yer aldığı için banka ile iletişime geçerek işlemi iptal edebilirsiniz. Peki, her harcama için iptal geçerli mi?
Bankaların provizyonda bekleyen işlemleri iptal etmesi için işlemin geçerli sebepleri karşılaması şart. Bekleyen provizyon iptali için işlemin başkası tarafından yapılmış olması veya sehven yapılması gerekiyor. Bu durumlar olmadığı takdirde banka, provizyon iptal talebinizi kabul etmez.
Ancak bazen sizin tarafınızdan bir talep olmadan da bankalar, şüpheli gördükleri işlemlerin iptalini gerçekleştirmek için sizinle iletişime geçebilir ya da otomatik olarak iptal edebilir. Çünkü provizyon süreci, aslında bankaların kontrol aşamasıdır. Bu kontrolde şüpheli işlemlere denk gelinmesi halinde provizyon iptali bankanız tarafından gerçekleştirilebilir.
Provizyondaki İşlemler Nasıl Takip Edilir?
Provizyondaki işlemleri takip etmek için karttaki toplam borç ve limit arasındaki farkı kontrol edebilirsiniz. Ancak provizyon işleminden önce toplam bakiyenizi hatırlamıyorsanız bu kontrol, hatalı işlemlerin gözden kaçmasına neden olabilir. Bu nedenle bankalar, müşterilerine provizyon takibi sağlamanın kolay yolunu sunar.
Mobil veya internet bankacılığı sistemine giriş yaptığınızda kartınızla yaptığınız tüm işlemler listelenir. İşlem özetinin en üstünde ise “Provizyondaki işlemler” veya “Bekleyen işlemler” başlığı ile bir bölüm yer alır. Bankanın onay sürecinde olan provizyon işlemlerini bu bölümden takip edebilirsiniz. Ayrıca bazı bankalar, bu ekran üzerinden provizyonun iptal edilmesine de izin verir. Böylece bankayla iletişime geçmeye gerek kalmadan işlemleri iptal edebilirsiniz.
Sonuç olarak ödeme sistemleri geliştikçe ve artık daha fazla online ödeme seçeneği tercih edildikçe güvenlik önlemleri de bu düzene göre şekilleniyor. Provizyon da kredi ve banka kartları ile yapılan işlemlerde güvenliği sağlamak için alınan önlemlerden biri. Ödeme sistemlerindeki bir diğer güvenlik önlemi ise internetten alışveriş yaparken aşina olduğumuz 3D secure. “Peki, 3D secure sistemi nasıl çalışır?” merak ediyorsanız “Güvenli Alışveriş İçin 3D Secure: Nedir, Faydaları Nelerdir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta