Yaz planlarınız içerisinde yat kiralama veya kendi yatınız ile masmavi denizlere açılma hayalleriniz varsa bu hayalleri gerçeğe dönüştürmenin yolu, tekne ehliyetinden geçiyor. Peki, bu ehliyet için hangi belgeleri almanız ve bu belgeleri almak için neler yapmanız gerektiğini biliyor musunuz? Denizlerde güvenle yolculuk yapmak için tekne ehliyeti nasıl alınır, hep beraber inceleyelim.
Özel Tekneleri Kullanmak için Hangi Belgeler Gerekli?
Bir yat sahibiyseniz veya yat kiralama düşünceniz varsa bu yatı kullanabilmek için bazı belgelere ihtiyacınız var. Ancak alacağınız belgeler, teknenin şahsa özel ve ticari amaçlı kullanımına göre değişiyor. Bu nedenle öncelikle kaptanlık belgelerindeki bu ayrımı anlamanız ve özel teknenizi kullanmak için hangi ehliyete ihtiyacınız olduğunu bilmeniz önemli.
Eğer tekne tamamen gezi ve hobi amaçlı kullanılacaksa tekne ehliyeti olarak Amatör Denizcilik Belgesi almalısınız. Amatör Denizcilik Belgesi ile maksimum 10 beygir gücünde ve 2,5-24 metre uzunluğundaki deniz araçlarını kullanabilirsiniz. Buna ek olarak tekne içerisinde telsiz bulunuyorsa Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Yeterlilik Belgesi de almanız gerekli. Ancak unutmayın ki bu ehliyetle tekne kullanımı tamamen şahsa özel olur, teknede hiçbir ticari faaliyet yapılamaz.
Bir tekneniz varsa ve bu tekne ile ticari faaliyette bulunmak ya da yat kaptanı olmak istiyorsanız Amatör Denizci Belgesi yeterli değil. Ticari yatları kullanmak için Gemiadamı Cüzdanı’na veya Yat Kaptanlığı Ehliyeti’ne sahip olmanız gerekli.
Kısacası özel tekne kullanımlarınız için almanız gereken tekne ehliyeti, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından verilen Amatör Denizcilik Belgesi. O halde bu belgeyi almak için gerekli şartları ve başvuru sürecini incelemeye başlayalım.
Amatör Denizci Belgesi Almak İçin Şartlar Nelerdir?
Bir tekneyi deniz trafiği kurallarınca kullanabilmek için tekne ehliyeti yani Amatör Denizci Belgesi alınması gerekiyor. Tabii ki bu ehliyeti almak için başvuru şartlarına uyuyor olmalısınız. Tekne ehliyeti başvuru şartları ise şu şekilde:
- Eğitim durumu olarak en az ilköğretim mezunu olunmalıdır.
- Kişinin 14 yaşını tamamlamış olması gerekir. Eğer Amatör Denizci Belgesi alacak kişi 18 yaşından küçükse velisinin noter tarafından onaylanmış muvafakatnamesi ile sınava girebilir.
- Ehliyet alacak kişi, sağlık tetkiklerini yaptırmalı ve tekne kullanımını engelleyecek hiçbir sağlık sorununun olmadığına dair sağlık raporu almalıdır.
- Ehliyet başvurusu yapan kişinin adli sicil kaydında kaçakçılık, yurt dışına adam kaçırma suçları bulunmamalıdır.
Tüm bu şartlara ek olarak tekne ehliyeti alsalar bile 14-16 yaş aralığındaki kişilerin kullanabileceği deniz araçlarının sınırlı olduğunu belirtelim. Bu yaş aralığındaki amatör denizciler yalnızca 7 metreden küçük ve sürati saatte 7 deniz milinden az deniz araçlarını kullanabilirler.
Başvuru için uygunsanız vesikalık fotoğraf, sağlık raporu, nüfus cüzdanı, adli sicil kaydı ve 18 yaşından küçükler için muvafakatname belgesini derleyip amatör denizci eğitimi ve sınavı için başvuru yapabilirsiniz.
Amatör Denizci Eğitimi ve Sınav Başvurusu Nasıl Yapılır?
Amatör denizci olmak için öncelikle eğitim almalısınız. Amatör denizci eğitimi, eskiden sadece teorik olarak veriliyordu. Ancak 18 Ocak 2023 tarihinde yayımlanan Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik kapsamında eğitim düzeni değişti. Artık amatör denizci eğitimleri teorik ve uygulamalı olarak iki aşamadan oluşuyor.
Amatör denizciliğin ilk aşaması olan teorik eğitim, online olarak veriliyor. Bunun için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın oluşturduğu Amatör Denizci Eğitim ve Sınav Başvuru Sistemi üzerinden e-devlet bilgileriniz ile giriş yaparak eğitim modüllerine ulaşabilirsiniz. Teorik eğitime başladıktan sonra en fazla 15 gün içerisinde tüm modülleri bitirmeniz gerekli. Eğer bu süreçte bitmezse eğitime baştan başlamalısınız.
Teorik eğitimi tamamladıktan sonra size bir başvuru kodu veriliyor. Bu kod ile uygulama eğitimi alabiliyorsunuz. Kodun kullanım süresi ise 90 gün. Uygulama eğitimleri, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar tarafından veriliyor. Bu yetkili kurumlarda uygulama eğitiminizi tamamladığınız zaman sistemde eğitimi bitirme durumunuz kayıt altına alınıyor.
Hem teorik hem de uygulamalı eğitimlerinizi bitirmeniz halinde artık Amatör Denizci Sınavı’na girebilirsiniz. Sınav yine sistem üzerinden online olarak gerçekleşiyor. Temel gemicilik, denizde haberleşme ve güvenlik, tekne kullanımı gibi konulardan en az 25 sorunun yer aldığı bu sınavdan başarı ile geçmek için 100 üzerinden en az 70 almanız gerekiyor.
Eğitimi tamamlayıp sınavdan da başarı ile geçtiğiniz takdirde Amatör Denizci Belgesi’ni alabilirsiniz. Ancak başta da belirttiğimiz gibi eğer teknenizde telsiz varsa Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Yeterlilik Belgesi de almayı unutmayın. Bu belge için aynı şekilde sistem üzerinden başvuru yapabilirsiniz.
Denizlere Açılmadan Önce Sigortanızı Yaptırmayı Unutmayın
Yatınız ve ehliyetiniz hazırsa artık denizlere açılmanın ve masmavi suların tadını çıkarmanın zamanı geldi. Ancak unutmayın ki karada olduğu gibi denizde de güvenliğinizi sağlamak, olası kaza ve arızalara karşı önleminizi almak oldukça önemli.
Deniz trafiğinde güvenli yolculuk için amatör denizci eğitimi ile gerekli donanımları edinseniz bile deniz aracınızı yani yatınızı da düşünmeniz gerekiyor. Çünkü yatta oluşabilecek bir arıza, yolculuğunuzu riskli hale getirebilir. Böyle risklere karşı yatınızı güvence altına almak için ise yat sigortası yaptırabilirsiniz. Tam kapsamlı güvence sunan MAPFRE Sigorta’nın sunduğu Yat Sigortası ile yatınızı sadece seyir halindeyken değil, marina ve çekek yerinde de koruma altına alabilirsiniz.
Yat Sigortası hakkında detaylı bilgi için satış kanallarımızla iletişime geçebilirsiniz.
MAPFRE Sigorta