Hangi konuda olursa olsun, haksızlıkları hoş karşılamadığınızı biliyoruz ve çoğu zaman haksızlıklar karşısında sesinizi yükselttiğinizi de tahmin edebiliyoruz. Daha yaşanabilir bir dünya için bu kesinlikle önemli. Peki; en temel haklar karşısında eşitliği savunan, insan haklarını savunan ve bunun için sesini yükselten ünlüleri merak ediyor musunuz? Ünlü insan hakları savucularını sizinle paylaşacağız, fakat önce gelin insan hakları konusuna biraz daha ayrıntılı bir şekilde bakalım.
Başlamadan Önce: Kısaca İnsan Hakları
Dünya üzerindeki her bireyin; ırk, ulus, etnik köken, cinsiyet, din gözetmeksizin yararlanabileceği haklar olarak tanımlanan ve Birleşmiş Milletler İnsan Komisyonu tarafından hazırlanan “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi”, 10 Aralık 1948 günü Paris’te kabul edildi. Kapsam olarak; yaşam hakkı, eğitim hakkı, haberleşme hakkı, seyahat özgürlüğü hakkı başta olmak üzere birçok hak ve özgürlüğü içeren insan hakları kavramı, tıpkı geçmişte olduğu gibi günümüzde de çeşitli temsilci ya da savunucuların yürüttüğü kampanyalar aracılığı ile yolculuğuna devam ediyor. Peki, insan hakları çalışmalarında yer alan, insan haklarını savunan ünlü kişilere göz atmaya ne dersiniz?
Angelina Jolie
Başarılı bir oyuncu ve yönetmen olan Angelina Jolie’yi mesleği dışında hafızalarımıza kazıyan bir şey daha var: Aktif bir insan hakları savunucusu olması. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği İyi Niyet Elçisi olan Jolie, mülteciler ile yaptığı çalışmaların yanı sıra kadın ve çocuk hakları hakkındaki çalışmalarda da oldukça aktif bir şekilde görev alıyor. Hatta kendisi, 2019 yılında Time Dergisi’nin konuk editörlerinden biri olup insan ve özellikle kadın hakları hakkındaki görüşlerini paylaşmıştı.
Bono
U2’nun solisti olan ve grubuyla birlikte 22 Grammy Ödülü’ne sahip olan Bono, insan hakları konusunda en aktif ve bilinen isimlerden bir diğeri. Yaptığı çalışmalar ile Nobel Barış Ödülü’ne aday olan Bono, ONE adında kuruluşun da kurucusu. Afrika’da yoksulluğa dikkat çeken kampanyalar düzenleyen ve yoksulluğun bitmesi için çalışan ONE’a artı olarak Bono, RED adındaki kuruluş ile de HIV için çalışmalar yapıyor.
Richard Gere
Çoğumuzun aklına, rol aldığı romantik komedi filmleri ile kazınsa da Richard Gere aslında farklı tarzlarda pek çok filmde yer almış bir aktör. Fakat Richard Gere’ı diğer aktörlerden farklı kılan ise hiç kuşkusuz insan hakları konusunda bilinç sağlamak için uzun yıllardan beri çalışması. 1980’li yıllardan beri HIV-AIDS konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapan ve bu sayede hastalık ile savaşan insanların ayrıştırılmasını engellemek isteyen ünlü aktörün “Gere Foundation” adında bir de vakfı bulunuyor.
Thom Yorke
Efsanevi müzik gruplarından biri olarak kabul edilen Radiohead’in solisti olan Thom Yorke, müziğiyle olduğu kadar insan hakları için yaptığı çalışmalar ve savaş karşıtlığı ile de adından söz ettiren bir isim. Uluslararası Af Örgütü ve Nükleer Silahsızlanma Kampanyası ile yaptığı iş birlikleri de kendisinin insan haklarına ve anti-nükleer bir dünyaya ne kadar önem verdiğinin kanıtı.
George Clooney
Hollywood’un en popüler isimlerinden biri olan George Clooney de Birleşmiş Milletler Barış Elçisi olarak görev yapıyor. Katrina ve Rita gibi kasırgaların ardından, felaketten etkilenen insanlar için bağış kampanyalarında yer alan Clooney buna ek olarak Afrika’daki savaş bölgelerinden biri olan Dakfur’da savaşın durdurulması için çalışmalar yaptı. Hatta öyle ki Washinghon’da, Sudan Büyükelçiliği binasının önünde yaptığı protesto nedeniyle gözaltına alındı.
Alicia Keys
Hayatından makyajı çıkararak güzellik kalıplarını yıkmak için kökten bir adım atmış olan Alicia Keys, aynı zamanda bir çocuk hakları savunucusu. Hatta bunun için kurduğu “Keep A Child Alive” adında bir kuruluşu var. Afrika ve Hindistan’daki AIDS hastalarının tedavilerine, konaklamalarına ve besin, giyim gibi temel ihtiyaçlarına destek olan bu kuruluş Alicia Keys’in insan haklarına verdiği önemin somut bir kanıtı.
Sean Penn
2 kez “En İyi Erkek Oyuncu Oscarı”na layık görülen Sean Penn, yardıma muhtaç olan noktalarda aktif olarak görev alan isimlerden biri. Penn; Katrina kasırgası ve Haiti depremi gibi doğal afetler sonrasında bölgeye giden, çadır kurup kurtarma çalışmalarına katılmış.
Beyonce
Yaşayan müzik efsanelerinden biri olarak görülen ve her projesi birbirinden başarılı olan Beyonce’nin yardım kuruluşu BeyGOOD, deprem ve kasırga gibi doğal afetler nedeniyle yardıma muhtaç olan bölgelerde yaşayan insanlara yardım etmenin yanı sıra, insanların sağlık ve yaşam hakları doğrultusunda da çalışmalar yapıyor. Örneğin BeyGOOD, UNICEF ile yaptığı iş birliği ile Burundi’ye temiz su ulaştırıldı.
Elbette insan haklarına önem veren ve bu doğrultuda sesini duyurarak, gerekli çalışmalar yürüten isimler saydıklarımızla sınırlı değil. Daha pek çok başarılı ve ünlü isim, kurdukları vakıflar ya da yaptıkları iş birlikleri sayesinde insan hakları konusunda desteklerini sunuyorlar. Buna ek olarak hatırlatmak istediğimiz çok önemli bir şey daha var: İnsan haklarını savunmak ve bu doğrultuda çalışmalar yürütmek hepimizin görevi! Eğer insan hakları konusunda siz de çalışmalar yapmak isterseniz sivil toplum kuruluşlarına danışabilir ve bu vakıf, kuruluşlara dâhil olabilirsiniz!