Doğa her zaman büyüleyici, fakat bitkilerin yeniden doğduğu ilkbahar aylarını ve en görkemli dönemlerini yaşadıkları yaz mevsimini ayrı bir yere koymamız gerektiğini de düşünüyoruz! Ağaçlara sarılmak, çimenlere uzanıp gökyüzünü izlemek, tüm çiçekleri koklamak istediğiniz bu dönemi aslında küçük çaplı olarak, her mevsim evinizde yaşamanız mümkün. Nasıl mı? Elbette evde bitki yetiştirmeye başlayarak!
Belki evinizde birkaç bitki var, ama onları daha sağlıklı büyütmenizi sağlayacak ipuçları arıyorsunuz; belki de ne zamandan beri evinizi bitkilerle donatmak istiyorsunuz, ama onlara nasıl bakacağınız konusunda bilginiz olmadığından endişeleniyorsunuz. Şimdi, rahat bir nefes alın, arkanıza yaslanın ve okumaya devam edin. Çünkü bu yazıda, sağlıklı bir şekilde bitki yetiştirmek için ihtiyacınız olan önerileri sıralıyoruz. Haydi, başlayalım!
Sanılandan Daha Önemli: Bitki İçin Doğru Saksı Seçimi
Farklı boyutlarda, birbirinden güzel tasarımlarda saksılar mevcut. Bitkiler evinize doğal bir hava katıp dekorasyona destek verirken seçtiğiniz saksılar da alanda bir nevi dekoratif obje görevi görüyorlar. Fakat aslında bir saksı bundan çok daha fazlası! Gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz ki saksı seçimi, evde çiçek bakımı püf noktalarından. “Saksı nasıl seçilir?” sorusunun doğru cevabı bitkinize göre değişiklik gösterebilir, ama bu konuda yol gösterecek bazı önemli noktaları sizinle paylaşalım.
Saksı Seçiminde Dikkat Etmeniz Gerekenler
- Saksılar, bitkilerinizin yaşam alanları. İşte, tam da bu nedenle bitkinize ihtiyacı olan genişlikte ve büyüklükte bir saksı seçmelisiniz. Mesela kökleri büyük olan bir bitki için büyük boyutlu bir saksı seçmeniz gerekir.
- Doğru boyutta saksı seçseniz bile bitkiniz zamanla büyüyeceği için saksı değişimi kaçınılmaz hale gelebilir. Bu noktada en dikkat etmeniz gereken şeyin, bitkiyi köklerine zarar vermeden yeni saksıya taşımak olduğunu belirtelim.
- Diğer canlıların olduğu gibi bitkilerin de ana yaşam kaynağı su. Fakat bazen bitkinizi istemeden de olsa fazla sulayabilirsiniz. Bitkinizi fazla sulamak ise köklerine zarar verebilir ve bu da bitkinin çürümesine neden olabilir. Böyle bir durum karşısında fazla suyun dışarı atılması için altı delikli saksılardan yardım almalısınız. Saksının altına kocağınız bir saksı tabağı (ya da saksı altlığı) ise bitkiyi konumlandırdığınız yerin ıslanmasını önler.
- Eğer bir saksınız varsa ve altı delikli değilse bu durumda yeni saksı almadan da bitkinin fazla suyunun köklere zarar vermesini engelleyebilirsiniz. Bunun için saksının en altına (saksının 4’te 1’ini kaplayacak oranda) çakıl taşı yerleştirebilir ve toprağı üstüne koyabilirsiniz.
Bitkinin Besin Kaynağı: Bitkilere Uygun Toprak Seçimi
Nasıl ki biz insanlar, ihtiyacımız olan vitamin ve mineralleri, tükettiğimiz besinleri alıyorsak bitkiler de bu ihtiyaçlarını ekildikleri topraktan karşılıyorlar. Saksı çiçeğinin sağlıklı bir şekilde yetişebilmesi için ihtiyacı olanlar ise farklı toprak çeşitlerinde bulunabilir. Hangi toprağın bitkinize uygun olduğunu bilmek için ise bitkinizin ihtiyaçlarını bilmeniz gerekiyor. Hatta bazı özel bitkiler için farklı toprak çeşitlerini bir araya getirerek özel bir karışım oluşturmak gerekebilir.
Eğer bu konuda bilgi sahibi değilseniz bir uzman görüşü alabilirsiniz. Çiçekçiniz ya da varsa bir peyzaj mimarı tanıdığınız, salon çiçekleri bakımı konusunda oldukça önemli olan toprak seçimi hakkında size yardımcı olabilir.
Bitkinizin Uzun Ömürlü Olması İçin Bilmeniz Şart: Bitki Ne Zaman Sulanır?
Saksı seçiminin önemini anlatırken bahsetmiştik. Bitki toprağında ihtiyaçtan fazla su, bitkinizin köklerinin çürümesine ve dolayısıyla bitkinizin ölmesine neden olabilir. Diğer bir deyişle yeterli miktarda su vermemek kadar ihtiyaçtan fazla su vermemek de bitki ve çiçek bakımının önemli noktalarından biri. Peki, çiçek sulama nasıl yapılır?
- Çiçek sulama aralığı ve dolayısıyla su ihtiyacı bitkiden bitkiye farklılık gösterebilir. Bazı bitkileri haftada bir sulamak yeterliyken bazıları haftada 2-3 sulamaya ihtiyaç duyar. Ayrıca bitkinin ihtiyaç duyduğu su miktarı, mevsim şartlarına göre de farklılık gösterebilir. Örneğin yaz aylarında hava sıcak olduğundan ve su hızla buharlaşacağından sulama aralıkları, bitkinin ihtiyacı doğrultusunda artırılmalıdır. Bitkinizin türüne göre sulama aralıklarını araştırmalı ve bu doğrultuda düzenli olarak bitkilerinizi sulamalısınız.
- Bitkinin toprağı ne çok ıslak ne de kuru olmalı. Toprağın kuru olması, bitkinin suya ihtiyacı olduğu anlamına gelir. Doğru miktarda su verebilmek yani verilmesi gereken su miktarını aşmamak için fısfıs ya da delikli sulama kaplarından yardım alabilirsiniz.
- Su miktarı kadar bitkilerinize verdiğiniz suyun ısısı da oldukça önemli. Bitkilerinize vereceğiniz suyun oda sıcaklığında olmasına dikkat etmelisiniz.
İhtiyacı Olan Yaşam Alanı Seçimi: Bitki İçin Doğru Konum
Pek çok insan bitkilerin güneş ışığına ihtiyacı olduğunu düşünür. Evet, bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmeleri için güneş ışığı önemli, fakat direkt güneş ışığına maruz kalan bitkilerin de bu durumdan olumsuz etkilendikleri bir gerçek. Bu nedenle bitkilerinizi yarı gölge alanlarda konumlandırmanızın daha sağlıklı olduğunu söyleyebiliriz. Fakat güneşe ihtiyaç durumu da bitki çeşidine göre farklılık gösterebiliyor. Bazı bitkiler güneşe daha az ihtiyaç duyabiliyorlar. Ayrıca bitkilerinizi yaz aylarında klima, kış aylarında ise radyatörlerden uzak tutmalısınız. Bu cihazlardan doğrudan gelen havanın bitkilerinizi olumsuz etkileyebileceğini belirtmekte yarar var.
Evde Bitki Bakımı İçin İpuçları
Çiçek bakmak isteyenler için en önemli detayları paylaştık. Peki; doğru saksı, toprak, konum seçtikten ve bitkinizi yeterli miktarda suladıktan sonra neler yapabilirsiniz? İşte, “Bitki bakımı nasıl yapılır?” sorusuna cevap verecek, evde kolaylıkla uygulayabileceğiniz birkaç öneri:
- Bitkilerin bakımı ve yetiştirilmesi için onlara vitamin ve mineraller sunmak oldukça önemli. Bu desteği hazır bir şekilde çiçekçilerden alabilir ya da evdeki malzemelerle kendiniz hazırlayabilirsiniz.
- Yumurta ve muz kabuklarını küçük parçalara ayırıp toprağa gömmek çiçeğinizi güçlendirebilir. Ayrıca yumurta ya da sebzeleri haşladığınız suyu da -oda sıcaklığına geldikten sonra- bitkilerinize verebilirsiniz.
- “Çiçekleri canlandırmak için ne yapmalı?” sorusu da en çok sorulan sorulardan biri. Öncelikle bitkinin dökülen ve solmuş yaprakları ile işe başlayın. Dökülmüş yaprakları saksıdan toplayın ve bitkinin solmuş yapraklarını kesin. Ardından ihtiyaç varsa saksı değişimini gerçekleştirin ve bitkinize vitamin verin. Doğru konum ve sulama aralığı ile bitkinize bakım yapmaya özen gösterin.
- Bitkilerin üzerinde biriken tozlar, gözeneklerin kapanmasına neden olup fotosentezi engelleyebilir. Bu durum ise bitkinizin sağlıklı bir şekilde büyümesine engel oluşturabilir. Evinizin tozunu aldığınız günlerde bitkinizin de tozunu almaya özen göstermelisiniz. Bitkinin tozunu yumuşak, nemli ve temiz bir bezle yaprakları silerek alabilirsiniz.
- Bazen çiçeklerde fazla sulama, yanlış toprak seçimi, bitkideki yabani otlar gibi farklı sebeplerle böceklenmeler görülebilir. Böcekler, bitkinin köklerine inerse köklere zarar verebilir. Bu nedenle böcekler toprağa inmeden müdahale etmek oldukça önemli. Doğru toprak seçimi, bitkilerinizi ideal miktarda sulamak, yapraklarının tozunu almak, toprağını havalandırmak ve ilkbahar ya da sonbahar dönemlerinde saksı-toprak değişimi yapmak, böceklenmeyi engellemek için yapabilecekleriniz arasında yer alır. Peki, böceklenen çiçeklerin canlanması için ne yapmalı? Çiçekçinizden alacağınız ilaçlar bu konuda size yardımcı olabilir.
Bitkilerde Saksı Değişimi Nasıl Yapılır?
Saksı değişimi yapmak hem büyüyen bitkinize daha geniş bir yaşam alanı sunmak hem de topraktan alacağı verimi artırmak için oldukça önemli. O halde saksı değiştirme nasıl yapılır anlatalım?
- İhtiyacınız olan ana malzemeler; bitkiniz için ideal boyda bir saksı, mineral ihtiyaçlarını karşılayacak bir toprak ve eldiven.
- Öncelikle saksı değişimi yapacağınız alana bir naylon örtü ya da gazete kâğıdı serebilirsiniz. Bu, alanın kirlenmesini önleyecektir.
- Eldivenlerinizi giydikten sonra yeni aldığınız saksının zeminine bir miktar toprak serpmeli ve bu toprağı elinizle zemine iyice yaymalısınız.
- Ardından bitkinizi, gövdesinden tutup yavaşça çekerek eski saksıdan çıkarıp yeni saksıya koymalısınız. Bu aşamada bitkinin gövdesine ve köklerine zarar vermemeye büyük özen göstermelisiniz.
- Transfer ettiğiniz saksıya yeterli miktarda toprak eklemeli ve toprağa elinizle hafifçe bastırmalısınız.
- Ardından bitkiye can suyunu verebilirsiniz.
Eğer salon bitkilerine bakmaktan daha fazlasını yapmak isterseniz evde kendi besininizi yetiştirmeyi düşünebilirsiniz. İhtiyaç duyabileceğiniz detaylar “Şimdi Evler Daha Yeşil: Evde Organik Tarım” yazımızda!