Trafikte, evde, işte, kısacası günlük hayatın hemen her noktasında görünmez kazalar meydana gelebilir. Yaşanılan bu kazalarda eğer ki ilk müdahale yapılmazsa veya yanlış uygulamalar yapılırsa maalesef hayati sorunlar ortaya çıkabilir. Doğru ve zamanında müdahale yapabilmenin yolu ise ilk yardım öğrenmekten geçiyor. O halde gelin, “İlk yardım uygulamaları neler? ve “İlk yardımcı olmak için neler gerekli?” birlikte inceleyelim.
İlk Yardım Nedir?
İlk yardım, herhangi bir kaza anında veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlileri, olay yerine gelene kadar hayati tehlikenin azaltılması için yapılan uygulamaları kapsar. İlk yardım kapsamında yapılan bu uygulamalarda herhangi bir ilaç ve tıbbi araç kullanılmaz. Çünkü ilk yardımda amaç, yaralıyı tedavi etmek değil, sağlık ekipleri gelene kadar durumun daha kötüye gitmesini engellemektir. Bunun için de bir ilk yardımcının, yaralının hayati fonksiyonlarının devamlılığı için o an elindeki imkanları doğru bir şekilde kullanması oldukça önemlidir.
İlk Yardım Neleri Kapsar?
Yaşam tehlikesi ortaya çıkan bir durumda ilk yardım uygulayan kişi, olay yerinde hasta ve yaralılara yardımcı olarak durumun daha kötüye gitmesini engeller. Tabii ki bunu yapmak için hem yaralılar ile ilgilenmek hem de olay yerini organize etmek gerekir. Bu nedenle ilk yardımı, kapsamı geniş bir uygulamalar bütünü olarak değerlendirmek mümkün. Tüm bu uygulamaları ise üç başlık altında inceleyebiliriz:
Koruma: Yaşanan kazanın ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini ve gerekli önlemlerin alınmasını kapsar. Örneğin, bir trafik kazası olduysa tekrar bir kaza yaşanmaması ve trafikteki araçların bilgilendirilmesi için olay yerine uyarı işaretleri konulur. Kısacası güvenli bir çevre oluşturmak için gerekli önlemler alınır.
Bildirme: Sağlık ekiplerinin olay yerine gelmesi için hızlıca 112 aranmalı ve haber verilmelidir. İletişim esnasında yaralı sayısı, durumu ve uygulanan müdahale detaylarının sağlık ekipleriyle paylaşılması gerekir.
Kurtarma: Müdahale etmek için hasta ve yaralıların durumları, hızlı bir şekilde değerlendirilir. Bilinci açık olan hasta ile konuşularak değerlendirme yapılabilir. Ayrıca konuşarak bilincin kapanmaması sağlanır. Ancak yaralının bilinci kapalı ise ABC metodu uygulanarak yaşamsal fonksiyonların değerlendirilmesi gerekir.
ABC Metodu Nedir?
İlk yardımın ABC’si olarak bilinen bu metot, bilinci kapalı yaralıların durumunu anlamak için uygulanır. Airway, breathing, circulation kelimelerinin baş harflerinden oluşan ABC metodunda hastanın üç temel fonksiyonu kontrol edilir.
İlk olarak airway aşamasında, hastanın solunum yolu açıklığına bakılır. Ciğerlere hava gidişine engelleyen bir durum varsa hastaya zarar vermeden müdahale edilir. Eğer ki solunum yolunda bir tıkanma söz konusu değilse breathing aşaması ile hastanın solunum değerlendirilmesi yapılır. Böylelikle solunumun devam edip etmediği anlaşılır. Son olarak circulation aşamasında ise hastanın nabzına bakılarak dolaşımı kontrol edilir.
ABC metodunda bulunan tüm bu kontroller ile bilinci kapalı olan hastanın durumu anlaşılabilir. Böylece hastaya nasıl bir yardım yapılması gerektiği daha net belilrlenir.
Kimler İlk Yardım Yapabilir?
İlk yardımın kapsamından da anlaşıldığı üzere uygulamaları yapan kişinin ilk yardım konusunda bilgili olması, insan vücudunu tanıması ve hangi müdahaleyi ne zaman yapacağını bilmesi oldukça önemli. Çünkü bu konuda bilinçsiz bir kişinin yapacağı ilk yardım, yaralıya yarardan çok zarar verebilir. Bu nedenle olay yerinde ilk yardım uygulayan kişilerin ilk yardım eğitimi almış ve Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı ilk yardımcı sertifikasına sahip olması şart.
İlk Yardımcı Sertifikası Nasıl Alınır?
O halde, “İlk yardımcı olmak için sertifika nasıl alınır?” öğrenelim.
İlk yardım sertifikası almak için öncelikle Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanan ilk yardım eğitim merkezlerinde eğitim almalısınız. Eğitim süresi boyunca tüm derslere eksiksiz katılmanız gerekiyor. Hem teorik hem de pratik derslerin olduğu ilk yardım eğitimlerini tamamladıktan sonra ise sertifikayı almak için eğitim sonunda uygulanan sınavları geçmelisiniz.
İlk yardım sınavları da tıpkı dersleri gibi teorik ve uygulamalı olmak üzere iki aşamadan oluşuyor. Teorik sınavda başarılı olamayanlar uygulamalı sınava giremiyor. Sınavları başarılı geçmek için her iki sınavdan da 100 üzerinden 85 ve üzeri puan almalısınız.
Eğitimi tamamlayıp sınavlardan başarılı ile geçtikten sonra ilk yardımcı sertifikası alabilirsiniz. Ancak şunu belirtelim; ilk yardımcı sertifikasının geçerliliği, üç yıldır. Üç yıl dolduktan sonraki üç ay içerisinde güncelleme eğitimi alarak sertifikanın geçerliliğini devam ettirebilirsiniz.
Sonuç olarak, herhangi bir kazada ilk yardım uygulamaları hayati önem taşıyor. Özellikle trafikteki risklere karşı ilk yardım konusunda bilinçlenmek ve hayat kurtaran ilk müdahale için aracınızda ilk yardım çantası bulundurmak oldukça önemli. “Peki, ilk yardım çantasında neler olmalı?” diye düşünüyorsanız öğrenmek için “Arabanızdaki İlk Yardım Çantasında Bulunması Gerekenler” yazımızı okuyabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta