Yeni evler, iş yerleri, yaşam merkezleri gibi farklı türde yapıların inşaatı için öncelikle tabii ki bir arsa gerekli. Ancak arsa sahibi olsanız bile bir yapı inşa etmek için gerekli izinleri ve belgeleri almalısınız. İmar durum belgesi ve yapı ruhsatı da inşaat sürecini ilerletmeye yardımcı olacak en önemli yasal prosedürlerin arasında yer alıyor. Kısacası “Arsam var ama inşaata nasıl ve nereden başlamalıyım?” diyorsanız gelin birlikte yapmanız gereken prosedürler ve almanız gereken belgelerle adım adım bir inşaata başlama sürecini inceleyelim.
İmar Durum Belgesi Nedir?
Bir arsanın sınırları içerisine konut, işletme, park alanı gibi pek çok farklı yapı yapılabilir. Ancak bu yapıların planını çıkarmadan önce uygunluk için arsanın imar durumu sorgulanmalı ve inşaat izni almadan önce imar durum belgesi alınmalıdır.
Bölgenin imar planına göre sahip olunan toprak mülkün üzerine hangi yapı çeşitlerinin yapılabileceğini gösteren imar durum belgesi, yapı inşaatına başlamadan önce alınması zorunlu olan bir belgedir. Arsanın bulunduğu bölgeye göre belediyelerin sunduğu e-imar hizmetinden yararlanarak alanın kullanım detayları öğrenilebilir. Ancak bu sadece bilgilendirme amaçlıdır ve bir belge niteliği taşımaz.
İmar Durum Belgesi Nasıl Alınır?
İmar durum belgesi, söz konusu arsa üzerinde yapı projesinin oluşturulması için oldukça önemlidir. Çünkü “Mülke hangi tür yapılar yapılabilir, yapılar kaç katlı olabilir?” gibi tüm detaylar, bu belgede verilir. Belgeyi alabilmek için de arsanın bağlı olduğu belediyeye gerekli evrak iletilerek başvuru yapılmalıdır. Peki, gerekli evrak neler bir bakalım:
- Arsa tapusunun aslı
- Çap belgesi
- Nüfus cüzdanı
- Eğer arsa sahibi değilseniz arsa sahibinden vekaletname
Bu belgeler tamamlandıktan sonra yetkili belediyeye bir dilekçe yazılarak tüm evrak teslim edilmelidir. Ek olarak imar durum belgesini alabilmek için bir harç ödemesi yapılmalıdır. İmar durum belgesi harcının tutarı, yapının türüne ve büyüklüğüne göre değişir. Harç ödemesini yapmadan önce belediyelerin güncel ücret listesini incelemelisiniz.
İmar Durum Belgesi Alındıktan Sonra Ne Yapılmalı?
Arsanın imar durumu için resmi belge başvurusundan sonra bir iş günü içerisinde belge çıkar. İmar durum belgesi alınan bir arsa üzerinde artık yapı projesi oluşturulmaya başlanabilir. Burada dikkat edilmesi gereken belgenin güncelliğini yitirmeden proje çalışmalarını bitirmektir. Çünkü imar durum belgesi verildikten bir sene sonra güncelliğini kaybeder. Bir seneyi geçmiş olursa projenin sunumu ve inşaat izni için tekrar imar durumu sorgulanmalı ve belge alınmalıdır.
Belge çıktıktan sonra bir sene içerisinde projenin netleşip inşaata hazır hale gelmesi ile inşaat izni için gerekli işlemler yapılabilir. İzin için de alınacak olan belge yapı ruhsatıdır.
Yapı Ruhsatı Nedir?
Projenin inşaat sürecini başlatan belge yapı ruhsatıdır. Yapı ruhsatı, projenin kanun ve hükümlere uygun bir şekilde oluşturulduğunu, inşaata uygun olduğunu belirtir. Bu belge ile inşaata izin alınır.
Yapı Ruhsatı Nasıl Alınır?
Projenin inşaata uygun olduğunu belirlemek için proje dosyası ve gerekli evrakla arsanın bulunduğu alandaki belediyelere başvuru yapılır. Arsa sahibinin proje yapım sürecindeki yetkisi, projelerin büyüklüğü gibi detaylara göre istenilen tüm belgeler belediyelere sunulmalıdır. Detaylar projeye göre değişebilse de gerekli olan temel belgeler şunlardır:
- İmar durumu belgesi
- Güncel tapu
- Ruhsat başvuru dilekçesi, varsa tüm maliklerin vekâletleri ekli
- Aplikasyon belgesi
- Betonarme statik proje
- Elektrik ve sıhhi tesisat projesi
- Gerekli mühendislik odalarından sicil belgeleri ( İnşaat, Elektrik, Makine)
- Zemin etüt raporu
- Yapı sahibi ve müteahhidi ile ilgili belgeler
Tüm belgeler toplandıktan sonra yapı ruhsatı başvurusu yapılabilir. İmar durum belgesi gibi yapı ruhsatı başvurusunda da projedeki yapılara ve projenin büyüklüğüne göre ruhsat ücreti ödenir.
Yapı Ruhsatı Ne Zaman Çıkar?
Yapı ruhsatı için gerekli belgeler yetkili birimlerle paylaşıldıktan sonra belgelerde hata veya eksik olmaması durumunda 30 gün içerisinde inşaat izni alınır. Bu süreçte eğer belgelerde eksik varsa 15 gün içerisinde belediyeden tarafınıza dönüş yapılarak gerekli düzenlemelerin yapılması talep edilir. Eksikleri tamamladıktan sonra tekrar incelenen belgeler sonucunda arsa üzerine yapı inşaat izni verilir.
Alınan yapı ruhsatının süresi 5 yıldır. Projenin inşaatı 5 yıl içerisinde bitirilmelidir. Ayrıca izin çıktıktan sonraki ilk 2 yıl içerisinde de inşaatın başlaması gereklidir.
Prefabrik Evler için Yapı Ruhsatı Alınması Gerekli mi?
Son dönemin popüler akımı olan tiny house için tercih edilen prefabrik evlerde bilindiği üzere bir inşaat süreci yoktur. Bu da akıllara tabii ki ”Bu evlerin kurulumunda da imar durum belgesi ve yapı ruhsatı gerekli mi?” sorusunu getirir.
Prefabrik evler, yapım esnasında kolaylık sağlasa ve bildiğimiz bir inşaat sürecinden farklı olsa da sonuç olarak evlerin bir arsa üzerine konumlandırılması gerekli. İmar Kanunu’na göre de bu evler, “yapı” olarak kabul edilir. Bu nedenle arsa üzerine yapacağınız evler prefabrik olsa bile aynı belgeler alınmalı ve evin kurulum sürecine öyle başlanmalıdır.
Bir inşaata başlamak için gerekli belgeleri ve yasal düzenlemeleri tüm detayları ile inceledik. Şimdi projenizi hayata geçirme zamanı. Ama unutmayın yapacağınız yapı her ne olursa olsun inşaattan sonra konutlara zorunlu deprem sigortası yaptırmalısınız.
MAPFRE Sigorta