Evinizde, arabanızda veya sağlığınızda oluşabilecek risklere karşı önlem almanın yollarından biri biliyoruz ki sigorta yaptırmak. Sigortalar ile güvence sağlamak için de öncelikle taraflar belirlenerek bir sigorta sözleşmesi oluşturulur. Lehtar ise bu sözleşme sırasında karşımıza sıkça çıkan bir kavram.
“Peki, lehtar ne demek?” diyorsanız tüm detayları ile lehtar kavramını ve bu kavramın sigortacılıktaki karşılığını incelemeye başlayalım.
Lehtar Ne Demek?
Lehdar olarak da ifade edilen lehtar, aslında sadece sigortacılıkta değil, farklı alanlarda da karşımıza çıkan bir kavram. Bu kavramın kullanım alanlarını daha iyi anlamak için de sözlük anlamına bakmakta fayda var.
Letharın sözlük anlamına bakıldığında iki farklı tanım ile karşılaşmak mümkün. Bir anlamı “yandaş, taraftar” olan bu kavram, aynı zamanda “senet metninde, senet bedelinin kendisine ödenmesi yazılı olan kişi” anlamına gelir. Özellikle ikinci anlamından da anlaşıldığı gibi lehtar, genel olarak sigorta sözleşmesi gibi yasal anlaşmalar çerçevesinde hak sahibi olan kişiyi ifade eder.
Lehtar Hangi Alanlarda Kullanılır?
Lehtar kavramı ile farklı alanlarda karşılaşmak mümkün. Bu alanların başında sigortacılık yer alsa da yasal sözleşmelerin yapıldığı ve bu sözleşmeden doğan faydaları elde eden kişi, lehtar olarak adlandırılabilir.
Genel olarak lehtar kavramı ile karşılaşılan alanları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tapuda Lehtar: Taşınmazı kullanma ve yararlanma hakkına sahip olan kişi olarak tanımlanır.
- Bankacılıkta Lehtar: Bono, poliçe, çek gibi kıymetli evrakın üzerinde adı yazılı olan ve bu kıymetli evraktan faydalanma hakkı olan kişiyi ifade eder.
- Çekte Lehtar: Çekin üzerinde belirtilen tutarı alacak kişi veya kurumdur.
- Miras Sözleşmesinde Lehtar: Miras sözleşmelerinde de lehtar ifadesi kullanılabilir. Bir bireyin ölümü sonrası mal varlığının kimlere devredileceği ile ilgili yapılan anlaşmalarda lehtar, bu varlıklardan fayda sağlayacak kişiyi ifade eder.
Sigortacılıkta Lehtar Nedir?
Yukarıda sıraladığımız alanlardan da anlaşıldığı gibi herhangi bir yasal sözleşme yapılması halinde bu sözleşmeden doğan haklardan yararlanacak kişiyi ifade etmek için lehtar kavramı kullanılabilir. Sigortacılıkta da karşımıza çıkan bu kavram, sigorta sözleşmelerinde hak sahibi olan kişiyi ifade eder.
“Peki, sigorta ettiren zaten lehtar değil midir?” diyorsanız aslında bu durumun değişebileceğini belirtelim. Örneğin sigorta teminatları kapsamında sigorta ettirenin değil, üçüncü bir kişinin güvence altına alınması sağlanabilir. Böyle bir durumda sigorta ettiren taraf, sadece sigorta primini ödeyen kişi, lehtar ise sigorta sözleşmesinde belirlenen risklerin gerçekleşmesi halinde tazminat hakkından yararlanan kişi olarak tanımlanır.
Sigorta ettiren ve lehtarın ayrı kişiler olması durumu, genellikle sağlık ve hayat sigortalarında karşımıza çıkar. Bu sigorta türleri kapsamında lehtar olan kişiler şu şekilde açıklanabilir:
- Sağlık Sigortası: Sağlık sigortası kapsamında hem kendinizi hem de aile fertlerinizi güvence altına alabilirsiniz. Böyle bir durumda siz sigorta sözleşmesinin tarafı olduğunuz takdirde hem sigorta ettiren hem de lehtar sıfatına sahip olursunuz. Poliçe kapsamında yer alan diğer aile fertleri ise sigorta sözleşmesinden yararlanabileceği için lehtar olarak ifade edilir.
- Hayat Sigortası: Hayat sigortası, yaşam kaybı durumunda sevdiklerinize maddi güvence sağlamanıza yardımcı olan bir sigorta türüdür. Bu sigorta türünde sigortalının vefatı durumunda poliçede adı geçen lehtar, sigorta şirketinden tazminat alabilir. Örneğin bir ebeveynin hayat sigortası poliçesinde lehtar olarak çocuğu belirtilmişse vefat durumunda sigorta şirketi bu tazminatı çocuğuna öder.
Lehtarın Belirlenmesi Neden Önemlidir?
Sigorta ettiren ve lehtarın ayrı olduğu sigorta sözleşmelerinde sigorta sözleşmesinin tarafı olan sigorta ettiren kişinin kendi haklarını ve üçüncü kişilerin haklarını güvence altına alması için lehtar belirlemek oldukça önemlidir. Çünkü lehtar belirlemek, sigortalı kişinin varlıklarını ve sevdiklerini koruma adına attığı önemli bir adımdır.
Kanunen sınırlayıcı bir engel olmadığı sürece sigorta sözleşmesinde birden fazla lehtar belirlenebilir. Ayrıca özellikle hayat sigortası gibi sigorta ettirenin vefatından sonra tazminat hakkı doğan sigorta türlerinde poliçe kapsamında lehtarların payları hakkında düzenleme yapılabilir. Buna ek olarak sigorta poliçesinde belirlenen lehtar veya lehtarlar, poliçe süresince sigorta ettiren tarafından değiştirilebilir.
Özetle lehtar kavramı pek çok alanda karşılaştığımız, sigortacılıkta ise sigorta sözleşmesinden doğan haklardan yararlanacak kişi veya kişileri belirlemek için kullanılır. Sigortacılıkta sıklıkla karşılaşılan bir diğer terim olan ve sigorta sözleşmenizi detaylandırmak için önemli bir yere sahip olan kloz kavramını da keşfetmek isterseniz “Kloz Nedir? Kloz Çeşitleri Nelerdir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta