Trafik kazaları, trafikte her sürücünün karşılaşabileceği bir risk. Ancak bu riski yönetebilmek için her sürücünün yaşanan kazadaki sorumluluk payını öğrenmek şart. “Peki, bunu nasıl öğreneceğiz?” diye merak ediyorsanız da kusur oranı kavramı ile tanışmanın zamanı geldi.
Kaza sonrasında hangi tarafın ne ölçüde hatalı olduğunu anlamak hem hukuki süreçler hem de sigorta işlemleri için hayati öneme sahiptir. İşte, tam da bu noktada devreye kusur oranı girer. Kusur oranı, kazaya karışan tarafların sorumluluk derecelerini belirlemek için kullanılan önemli bir ölçüttür.
O halde gelin, trafik kazalarında kusur oranı nasıl belirlenir, hangi kriterler dikkate alınır ve bu oranı nasıl öğrenebilirsiniz incelemeye başlayalım.
Trafik Kazasında Kusur Oranı Nedir?
Trafik kazasında kusur oranı, kazaya karışan sürücülerin ne ölçüde hatalı olduklarını belirlemek için kullanılan bir değerlendirme ölçütüdür. Bu nedenle kaza kusur oranları; sigorta ödemeleri, hasar talepleri ve hukuki süreçler açısından büyük bir önem taşır.
Kusur oranında her sürücü %100 üzerinden değerlendirilir ve kazada sürücülerin hatalarına göre dağıtılır. Örneğin kazaya sebep olan bir sürücü %100 kusurlu bulunabileceği gibi her iki tarafın hatasının olması halinde iki sürücü de %50’lik oranda kusurlu kabul edilebilir.
Asli ve Tali Kusur Nedir?
Kusur oranını daha iyi anlamak için değerlendirme aşamasında karşımıza çıkan asli ve tali kusur kavramlarını öğrenmek oldukça önemli. Çünkü asli kusur ve tali kusur, kazanın oluşumundaki etkenlerin derecesini ve kazada tarafların ne kadar sorumlu olduğunu belirlemeye yardımcı olur.
“Peki, asli ve tali kusur ne demek?” diyorsanız bu kavramları şu şekilde açıklayabiliriz:
- Asli Kusur: Kaza meydana gelirken olayın oluşumuna doğrudan sebep olan hatalar, asli kusur olarak ifade edilir. Yani asli kusur, kazanın ana nedenini oluşturur ve asli kusurlu taraf, kazadan büyük ölçüde sorumludur. Örneğin kırmızı ışıkta geçerek kaza yapan bir sürücü, asli kusurlu kabul edilir.
- Tali Kusur: Kaza anında olayın oluşmasına dolaylı olarak katkı sağlayan ancak ana neden olmayan hatalara ise tali kusur denir. Ancak tali kusurun kusursuz yani hatasız, herhangi bir sorumluluğu olmayan şeklinde anlaşılmaması önemli. Çünkü tali kusur sadece asli kusura göre daha hafif nitelikli ihlalleri kapsar. Örneğin sinyal vermeden şerit değiştirmek veya ani fren yapmak ya da gereksiz yavaşlamak gibi kazanın boyutunu artıran eylemler tali kusur olarak değerlendirilebilir.
Trafik Kazaları Kusur Oranı Neye Göre Belirlenir?
Trafik kazalarında kusur oranı belirlenirken genel olarak asli ve tali kusurların göz önünde bulundurulduğunu söylemek mümkün. Ancak tabii ki asli ve tali kusurlu tarafı adil bir şekilde belirlemek ve kusur oranlarını çıkarmak için bazı unsurlara dikkat edilir. Kusur oranı belirlenirken dikkate alınan bazı önemli unsurları ise şu şekilde sıralamak mümkün:
- Trafik Kurallarına Uyma Durumu: Tarafların kaza anında trafik kurallarına uyup uymadıkları değerlendirilir. Örneğin hız sınırını aşma, kırmızı ışık ihlali veya hatalı sollama gibi trafik ihlalleri, kusur oranının belirlenmesinde etkili olur.
- Kaza Tespit Tutanağı: Kazanın ardından taraflar arasında düzenlenen kaza tespit tutanağı, olayın ayrıntılarını içerir ve kusur oranı belirlenirken temel bir kaynak olarak kullanılır. Kaza tespit tutanağı ise kazanın oluş şekli, tarafların ifadeleri ve kaza sırasında meydana gelen ihlaller gibi bilgileri içerir. Bu tutanak hakkında daha detaylı bilgi almak için “Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Doldurulur?” yazımızı okuyabilirsiniz.
- Tanık İfadeleri ve Kamera Görüntüleri: Kazaya tanık olan kişilerin ifadeleri ve güvenlik kameraları veya araç içi kameralar tarafından kaydedilen görüntüler, kusur oranını belirlemek için önemli kanıtlar arasında yer alır. Çünkü bu görüntüler ve tanık ifadeleri, taraflar arasında anlaşmazlık olması halinde olayın daha net anlaşılmasına yardımcı olur.
Kazaya karışan tarafların sigorta şirketleri tarafından tüm bu unsurlar dikkate alınarak 3 iş günü içinde kusur değerlendirmesi yapılır ve sürücüler için %0, %50, %100 gibi bir kusur oranı belirlenir. Eğer her iki şirket de aynı kusur oranını verirse aralarında anlaşırlar ve dosya sonuçlanır.
Sigorta şirketlerinin kusur oranında anlaşamaması halinde ise dosya Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu’na iletilir. Komisyon tarafından değerlendirilen dosya 3 iş günü içinde sonuçlandırılır.
Trafik Kazası Kusur Oranı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Trafik kazalarındaki kusur oranları belirlendikten sonra e-devlet üzerinden veya Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi sisteminden kusur oranını öğrenebilirsiniz. Her iki sistem için kazada kusur oranını sorgulama aşamaları ise şu şekilde:
E-Devlet Üzerinden Sorgulama:
- E-devlet sistemine T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle giriş yapın.
- Kaza yaptığınız bölgenin güvenlik birimine göre “Jandarma Bölgesi veya Polis Bölgesi İçin Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağı Sorgulama“ sayfasını açın.
- Bu sayfa üzerinden kaza listesine ulaşarak tarafı olduğunuz kazaların kaza tespit tutanağına ulaşabilir ve kusur oranını öğrenebilirsiniz.
SBM (Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi) Üzerinden Sorgulama:
- Sorgulama yapmak için Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi web sitesi üzerinden “Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz” sayfasına giriş yapın.
- Bu sayfa üzerinden e-devlet bilgileriniz ile giriş yaparak kazadaki kusur oranını öğrenebilirsiniz.
Bu sorgulama yöntemleri sayesinde kazadaki kusur oranlarını öğrenebilirsiniz. Eğer bir hata olduğunu düşünüyorsanız 5 iş günü içinde değerlendirmeye etki edebilecek ilave bilgi ve belge sunmak kaydıyla sigorta şirketinize itiraz ederek yeniden değerlendirme talep edebilirsiniz.
Kısacası kusur oranı, kaza sonucunda her sürücünün hatalarının belirlenmesi ve buna göre sigorta işlemlerinin başlaması için önemli bir değerlendirme ölçütü. Ancak unutmayın ki yasal bir zorunluluk olan trafik sigortası, kusur oranına göre sadece karşı tarafın hasar masraflarını karşılar. “Peki, benim masraflarım ne olacak?” diyorsanız da aracınızda oluşan hasara yönelik önlem almak için çözüm kasko sigortasıdır.
Kasko sigortasının faydaları hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz “Kasko Yaptırmanın 7 Avantajı” yazımızı okuyabilirsiniz. Ardından kasko sigortası teklif sayfamızı ziyaret ederek ihtiyaç ve taleplerinize en uygun kasko poliçesini saniyeler içinde oluşturabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta